Thực trạng thải và những con số cảnh tỉnh
Theo Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, từ đầu năm 2024 đến nay, mỗi ngày cả nước thải ra môi trường 67.877 tấn chất thải rắn sinh hoạt. Trong đó, khu vực đô thị chiếm hơn 38.000 tấn/ngày, còn lại là khu vực nông thôn với gần 30.000 tấn/ngày. Tuy nhiên, công tác thu gom, phân loại tại nguồn vẫn còn nhiều thách thức. Hiện nay, chỉ có khoảng 15% lượng rác thải thu gom được tái chế hoặc tái sử dụng, số còn lại bị chôn lấp, đốt hoặc thải ra môi trường.
Những con số biết nói
Mỗi năm, Việt Nam thải ra khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa, nhưng chỉ 27% trong số đó được tái chế. Đặc biệt, tại TP.HCM, mỗi ngày phát sinh trung bình 13.000 tấn chất thải rắn sinh hoạt, trong đó có một tỷ lệ đáng kể là rác thải nhựa. Trong khi đó, rác điện tử – những thiết bị hỏng hóc, pin cũ, điện thoại bỏ đi – đang âm thầm tăng lên. Theo Viện Khoa học Công nghệ và Môi trường, mỗi năm Việt Nam phát sinh khoảng 100.000 tấn rác thải điện tử và con số này dự báo sẽ tăng lên 250.000 tấn vào năm 2025.
So với các quốc gia như Đức (tái chế 67% rác sinh hoạt), Nhật Bản (đốt 78% rác sinh hoạt để phát điện) và Thụy Điển (chỉ 1% rác chôn lấp), Việt Nam còn một khoảng cách rất lớn. Các doanh nghiệp như Công ty DCI, URENCO Hà Nội, hay các dự án tại TP.HCM đang nỗ lực, nhưng cần sự đồng bộ trong hạ tầng và chính sách hỗ trợ từ nhà nước.
Đằng sau mỗi bao rác là một lựa chọn. Lựa chọn tiêu dùng, lựa chọn trách nhiệm. Và giờ là lúc chúng ta cần nhìn thẳng vào những con số ấy – không phải để hoảng sợ, mà để hành động.
